Anasayfa
Mantığın devre dışı kalmasın
Kariyer planlarını yaparken istek ve hayallerin kadar mantığını ve yeteneklerini de devreye sokmalısın. Manken olmak isteyebilirsin, peki fiziğin gerçekten buna uygun mu? Ya da müzisyen olmak için yeteneğin var mı? Avukat olmayı düşünüyorsan ikna kabiliyetini, öğretmen olmak istiyorsan da çocuklarla iletişim kurma yeteneği göz önünde bulundurmalısın. Mantıklı davranıp isteklerinle yeteneklerini birleştirmeyi başarabilirsen en doğru kararı alırsın.
Seveceğin bir işin olsun
Sevmediğin bir işi yaparsan her sabah yataktan kalkmak ve gün boyu çalışmak sana işkence gibi gelecektir. Böyle olunca da çalışmaktan ve üretmekten çok ay başında alacağın maaşa odaklanırsın. Aklın hep tatillerde ve hafta sonlarında kalır, her fırsatta işten kaytarmak için bahaneler üretmeye çalışırsın. Oysa işini sever, yaptığın işten zevk alırsan hem sen hem de birlikte çalıştığın kişiler daha mutlu olur ve ortaya daha kaliteli bir iş çıkartmış olursun. Her gün birçok insan işini içinden gelerek yapmadığı için düşük performans sergiliyor. Devlet dairelerindeki yüzü beş karış memurlar, marketlerde müşteriyi dövecekmiş gibi davranan kasiyerler bunlara en iyi örnek. Bu yüzden sen seveceğin bir işi seç ki, işini güler yüzle ve keyif alarak yap. Hem sen mutlu ol, hem de karşındakileri mutlu et!
Farklı kişilerden görüş al
Ailende ve çevrende seçmeyi düşündüğün mesleği yapan kişiler mutlaka vardır. Kararını vermeden önce mutlaka onlarla konuş. Seçmeyi düşündüğün alanda çalışan kişilerle konuşarak nasıl bir sektörün içine girdiğini çok daha iyi anlayabilirsin. O mesleğin avantajları ve dezavantajları neler? Çalışma saatleri nasıl? Ortalama ne kadar kazanç getiriyor? Seni ne gibi zorluklar bekliyor? Bu soruların cevabını kitaplardan değil, ancak o mesleği yapan kişilerden öğrenebilirsin.
Kendini tanıyor musun?
Yapacağın mesleği seçerken kendine bazı sorular sorarak işini kolaylaştırabilirsin. Hangi alanlarda çalışmanın sana daha çok keyif vereceğiyle ilgili fikir edinmek için kendine şu soruları sorabilirsin: “Ben en çok nelerden hoşlanırım”, “Nasıl ortamlar bende sıkıntı yaratır”, “Nasıl ortamlarda kendimi daha mutlu hissederim”, “Benim için para kazanmak mı daha önemli, yaptığım işin sonucunu görmek mi?”
Fiziğin bu iş için uygun mu?
Hemen yanlış anlama sakın:) Bahsettiğimiz burun, dudak, saç gibi özellikler değil elbette! Ama seçmeyi düşündüğün mesleğin gerektirdiği bazı fiziksel özellikler de olabilir. Örneğin hostes, polis, asker veya pilot olmak istiyorsan boyunun ve kilonun belli kriterlerde olması gerekiyor. Pilotlar için boyun 165 cm.’den kısa, 190 cm.’den uzun olmaması gerekiyor. Hostes olacaksan boyunun 160 - 175 cm. arası olması, kilonun ise boy ölçüsünden 100 çıkarılınca kalan sayıdan en fazla 2 sayı yukarıda veya 20 sayı aşağıda olması gerekiyor. Sen de seçmeyi düşündüğün meslek için gerekli fiziksel koşulları bir an önce öğren ki, son anda hayal kırıklığına uğrama.
Bakış açını genişlet
Belki de seni mutlu edecek, sana başarının kapısını açacak meslek şimdiye kadar aklının ucuna bile getirmediğin bir alanda saklı! Bu yüzden mesleğini seçerken ÖSYM’nin kılavuz kitapçığına takılıp kalmamalı, yeteneklerini keşfetmeye çalışmalısın. Sayısal bölümde okuman sporda, müzikte veya sanatta başarılı olamayacağın anlamına gelmez.
Test et
Dershanelerde ve okulların rehberlik bölümlerinde yapılan “kariyer testleri” sayesinde de yeni fikirler edinebilirsin. Bu testlerden çıkan sonuçları göz ardı etme.
Çalışmaya hazır ol
Oturup hayallere dalmak iyi hoş ama planlarının gerçekleşmesi için bu yetmiyor ne yazık ki! Hayallerinin gerçekleşmesini istiyorsan, çok çalışmalısın çok! “Üniversiteye kapağı atayım, gerisi gelir” diye düşünmen ve üniversitede derslerden çok kafelere takılman yapacağın büyük bir hata olur! Çünkü sınavı kazanman, istediğin fakülteye girmen, sadece ilk adımı atman anlamına geliyor. Daha yapacak çok işin var. Dersleri lisedekinden çok daha iyi öğrenmen gerek ki, iş uygulamaya gelince çuvallama.
Staj yap
İş hayatıyla ilgili her türlü deneyim senin için artı puan olacak. Bu yüzden okurken part-time bir işte çalışabilirsin. “Ben reklamcı olmak istiyorum, McDonalds’ta çalışmak ne işime yarar ki” diye düşünme sakın! Tanıdığın her insan, yapacağın her iş sana bir şeyler öğretecek. Örneğin McDonalds’ta çalışman, iş yetiştirme stresiyle baş etmeyi ve zamanı iyi kullanmayı öğrenmen için iyi bir deneyim olabilir. Ayrıca seçmeyi düşündüğün meslekte staj yapman da, o mesleğe hazırlık için bir prova dönemi olacaktır.
Hayallerin yıkılmasın
Önüne çıkan engeller hemen pes etmene sebep olmamalı. Eğer seçmeyi düşündüğün meslek avukatlık, doktorluk gibi üniversite eğitimi zorunlu olan bir alansa ve sınava ilk girişinde puanın bu okula yetmediyse, şansını mutlaka tekrar denemelisin. Ama eğer reklamcılık, oyunculuk, fotoğrafçılık gibi bir alanda kariyer yapmak istiyorsan üniversiteye tekrar hazırlanırken bir yandan da mesleki eğitim kurslarına giderek ve hatta bir an önce mesleğin içine girerek de işe başlayabilirsin.
Bu kitapları oku
Meslek seçimini yaparken okuyacağın kitaplar da sana yol gösterebilir. İşte birkaçı…
- Başarıya Giden Yolda Meslek Seçimi Cavidan Telman (Epsilon)
- Kişisel Kariyer Planlaması, Mehmet Öner (Kariyer Yayıncılık)
- Kendini Keşfet Çöz Eğlen, Ken Russel-Philip Carter (Sistem Yayıncılık)
- Başarılı ve Mutlu Olmaya Var Mısın? Okulda, Sınavlarda ve Hayata Hazırlanırken, Ahmet Avcı (Pozitif Yayınları)
- Yedi Günlük Hafta Sonu, 21. Yüzyıl İçin Daha İyi Bir Çalışma Tarzı, Ricardo Semler (Optimist Yayın Dağıtım)
- İşimi Arıyorum, Sema Altın (Alfa Basım Yayın Dağıtım)
Kariyer planlarını yaparken istek ve hayallerin kadar mantığını ve yeteneklerini de devreye sokmalısın. Manken olmak isteyebilirsin, peki fiziğin gerçekten buna uygun mu? Ya da müzisyen olmak için yeteneğin var mı? Avukat olmayı düşünüyorsan ikna kabiliyetini, öğretmen olmak istiyorsan da çocuklarla iletişim kurma yeteneği göz önünde bulundurmalısın. Mantıklı davranıp isteklerinle yeteneklerini birleştirmeyi başarabilirsen en doğru kararı alırsın.
Seveceğin bir işin olsun
Sevmediğin bir işi yaparsan her sabah yataktan kalkmak ve gün boyu çalışmak sana işkence gibi gelecektir. Böyle olunca da çalışmaktan ve üretmekten çok ay başında alacağın maaşa odaklanırsın. Aklın hep tatillerde ve hafta sonlarında kalır, her fırsatta işten kaytarmak için bahaneler üretmeye çalışırsın. Oysa işini sever, yaptığın işten zevk alırsan hem sen hem de birlikte çalıştığın kişiler daha mutlu olur ve ortaya daha kaliteli bir iş çıkartmış olursun. Her gün birçok insan işini içinden gelerek yapmadığı için düşük performans sergiliyor. Devlet dairelerindeki yüzü beş karış memurlar, marketlerde müşteriyi dövecekmiş gibi davranan kasiyerler bunlara en iyi örnek. Bu yüzden sen seveceğin bir işi seç ki, işini güler yüzle ve keyif alarak yap. Hem sen mutlu ol, hem de karşındakileri mutlu et!
Farklı kişilerden görüş al
Ailende ve çevrende seçmeyi düşündüğün mesleği yapan kişiler mutlaka vardır. Kararını vermeden önce mutlaka onlarla konuş. Seçmeyi düşündüğün alanda çalışan kişilerle konuşarak nasıl bir sektörün içine girdiğini çok daha iyi anlayabilirsin. O mesleğin avantajları ve dezavantajları neler? Çalışma saatleri nasıl? Ortalama ne kadar kazanç getiriyor? Seni ne gibi zorluklar bekliyor? Bu soruların cevabını kitaplardan değil, ancak o mesleği yapan kişilerden öğrenebilirsin.
Kendini tanıyor musun?
Yapacağın mesleği seçerken kendine bazı sorular sorarak işini kolaylaştırabilirsin. Hangi alanlarda çalışmanın sana daha çok keyif vereceğiyle ilgili fikir edinmek için kendine şu soruları sorabilirsin: “Ben en çok nelerden hoşlanırım”, “Nasıl ortamlar bende sıkıntı yaratır”, “Nasıl ortamlarda kendimi daha mutlu hissederim”, “Benim için para kazanmak mı daha önemli, yaptığım işin sonucunu görmek mi?”
Fiziğin bu iş için uygun mu?
Hemen yanlış anlama sakın:) Bahsettiğimiz burun, dudak, saç gibi özellikler değil elbette! Ama seçmeyi düşündüğün mesleğin gerektirdiği bazı fiziksel özellikler de olabilir. Örneğin hostes, polis, asker veya pilot olmak istiyorsan boyunun ve kilonun belli kriterlerde olması gerekiyor. Pilotlar için boyun 165 cm.’den kısa, 190 cm.’den uzun olmaması gerekiyor. Hostes olacaksan boyunun 160 - 175 cm. arası olması, kilonun ise boy ölçüsünden 100 çıkarılınca kalan sayıdan en fazla 2 sayı yukarıda veya 20 sayı aşağıda olması gerekiyor. Sen de seçmeyi düşündüğün meslek için gerekli fiziksel koşulları bir an önce öğren ki, son anda hayal kırıklığına uğrama.
Bakış açını genişlet
Belki de seni mutlu edecek, sana başarının kapısını açacak meslek şimdiye kadar aklının ucuna bile getirmediğin bir alanda saklı! Bu yüzden mesleğini seçerken ÖSYM’nin kılavuz kitapçığına takılıp kalmamalı, yeteneklerini keşfetmeye çalışmalısın. Sayısal bölümde okuman sporda, müzikte veya sanatta başarılı olamayacağın anlamına gelmez.
Test et
Dershanelerde ve okulların rehberlik bölümlerinde yapılan “kariyer testleri” sayesinde de yeni fikirler edinebilirsin. Bu testlerden çıkan sonuçları göz ardı etme.
Çalışmaya hazır ol
Oturup hayallere dalmak iyi hoş ama planlarının gerçekleşmesi için bu yetmiyor ne yazık ki! Hayallerinin gerçekleşmesini istiyorsan, çok çalışmalısın çok! “Üniversiteye kapağı atayım, gerisi gelir” diye düşünmen ve üniversitede derslerden çok kafelere takılman yapacağın büyük bir hata olur! Çünkü sınavı kazanman, istediğin fakülteye girmen, sadece ilk adımı atman anlamına geliyor. Daha yapacak çok işin var. Dersleri lisedekinden çok daha iyi öğrenmen gerek ki, iş uygulamaya gelince çuvallama.
Staj yap
İş hayatıyla ilgili her türlü deneyim senin için artı puan olacak. Bu yüzden okurken part-time bir işte çalışabilirsin. “Ben reklamcı olmak istiyorum, McDonalds’ta çalışmak ne işime yarar ki” diye düşünme sakın! Tanıdığın her insan, yapacağın her iş sana bir şeyler öğretecek. Örneğin McDonalds’ta çalışman, iş yetiştirme stresiyle baş etmeyi ve zamanı iyi kullanmayı öğrenmen için iyi bir deneyim olabilir. Ayrıca seçmeyi düşündüğün meslekte staj yapman da, o mesleğe hazırlık için bir prova dönemi olacaktır.
Hayallerin yıkılmasın
Önüne çıkan engeller hemen pes etmene sebep olmamalı. Eğer seçmeyi düşündüğün meslek avukatlık, doktorluk gibi üniversite eğitimi zorunlu olan bir alansa ve sınava ilk girişinde puanın bu okula yetmediyse, şansını mutlaka tekrar denemelisin. Ama eğer reklamcılık, oyunculuk, fotoğrafçılık gibi bir alanda kariyer yapmak istiyorsan üniversiteye tekrar hazırlanırken bir yandan da mesleki eğitim kurslarına giderek ve hatta bir an önce mesleğin içine girerek de işe başlayabilirsin.
Bu kitapları oku
Meslek seçimini yaparken okuyacağın kitaplar da sana yol gösterebilir. İşte birkaçı…
- Başarıya Giden Yolda Meslek Seçimi Cavidan Telman (Epsilon)
- Kişisel Kariyer Planlaması, Mehmet Öner (Kariyer Yayıncılık)
- Kendini Keşfet Çöz Eğlen, Ken Russel-Philip Carter (Sistem Yayıncılık)
- Başarılı ve Mutlu Olmaya Var Mısın? Okulda, Sınavlarda ve Hayata Hazırlanırken, Ahmet Avcı (Pozitif Yayınları)
- Yedi Günlük Hafta Sonu, 21. Yüzyıl İçin Daha İyi Bir Çalışma Tarzı, Ricardo Semler (Optimist Yayın Dağıtım)
- İşimi Arıyorum, Sema Altın (Alfa Basım Yayın Dağıtım)
